نجات جان انسان‌ها با هشدار زودتر زلزله/ ایران به این فناوری برای ثانیه‌های طلایی نیاز دارد
تاریخ انتشار: ۸ آذر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۸۶۹۵۷۱
به گزارش همشهری، انجمن زمين‌شناسي آمريكا در اين‌باره چند سال پيش پروژه‌اي را آغاز كرد كه توسط آن چند دقيقه قبل از لرزيدن زمين، زلزله را هشدار دهد؛ پروژه «هشدار زودتر زلزله».رابرت دگروك هماهنگ‌كننده بخش ارتباطات، آموزش اين پروژه و عضو انجمن زمين‌شناسي آمريكا می‌گوید با چنين پروژه‌هايي مي‌توان جان انسان‌هاي بسياري را در زلزله نجات داد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
آقاي دكتر دگروك، از پروژه «هشدار زودتر زلزله» به ما بگوييد؟ اين پروژه كي آغاز شد و الان در چه وضعيتي است؟
پروژه هشدار زودتر زلزله، برنامه‌اي از طرف انجمن زمين‌شناسي آمريكا است كه در سال ۲۰۰۶ شروع شد. در اين پروژه ما دنبال ساخت سنسورهايي بوديم كه يك زلزله را قبل از وقوع آن هشدار دهند. در سال ۲۰۱۲ ما توانستيم برخي سنسورها را آزمايش كنيم و الان داريم از اين سيستم در مكان‌هايي مثل مدارس، بيمارستان‌ها و قطارها استفاده مي‌كنيم. به‌طور كلي برنامه‌اي كه در سال ۲۰۰۶ شروع شد الان شكل عمومي گرفته و در حال پيشرفت است.
دانشمندان مي‌گويند زلزله‌ها غيرقابل پيشبيني هستند، ولي به‌نظر مي‌رسد پروژه شما دارد چنين كاري انجام مي‌دهد. مي‌توان اسم اقدامات شما را نوعي «پيشبيني زلزله» گذاشت؟
«هشدار زودتر زلزله»، پيشبيني زلزله نيست.
ما تا وقتي پوسته زمين نلرزد نمي‌فهميم زلزله رخ داده است. حالا كاري كه ما مي‌كنيم اين است كه درست هنگامي كه زلزله رخ داد آن را تشخيص مي‌دهيم و آن را تحليل مي‌كنيم. بعد از آن اطلاعات مربوط به زلزله را به يك مركز پردازش اطلاعات مي‌فرستيم، هشداري مختص به آن زلزله را ايجاد مي‌كنيم و اين هشدار را پخش مي‌كنيم.
براي اين كار ايده اصلي ما اين بود كه هشدارها با سرعتي مثل سرعت امواج راديويي بسيار سريع‌تر از سرعت امواج زلزله به مكاني كه قرار است به لرزه درآيد فرستاده شود.
همانطور كه مي‌دانيد حدود 2هفته پيش زلزله‌اي مرز ايران و عراق را لرزاند و منجر به مرگ صدها نفر شد. با توجه به فاصله مناطق زلزله زده از مركز زلزله داشتن چنين سيستمي چقدر مي‌توانست به ما در اين زلزله كمك كند؟
يكي از چالش‌ها در مناطقي مثل ايران اين است كه كشور شما هميشه مي‌لرزد و اين، مشكلات زيادي را در پي دارد. به‌طور ساده مي‌توان به سؤال شما به اين شكل جواب داد؛ بله يك سيستم «هشدار زودتر زلزله» به نفع مردم ايران است چون ده‌ها ثانيه قبل از زلزله متوجه آن مي‌شوند و در اين مدت مي‌توانند اقدامات مختلفي براي مراقبت از خود انجام دهند. براي مثال پناه بگيرند يا در برخي موارد كه خانه ناامن است مي‌توانند از خانه خارج شوند. به‌طور كلي با داشتن چنين سيستمي قطعا زندگي افراد زيادي نجات پيدا مي‌كند و در اين موضوع شكي نيست؛ بنابراين با توجه زلزله‌هاي زياد در ايران كشور شما به چنين سيستمي نياز دارد.
درصورتي كه كشوري مشكلات اقتصادي داشته باشد، مي‌تواند چنين سيستم‌هايي را راه‌اندازي كرده و مورد استفاده قرار دهد؟ هزينه‌هاي چنين پروژه‌اي چطور تأمين مي‌شود؟
در آمريكا براي چنين سيستمي دولت، ايالت كاليفرنيا و بخش خصوصي سرمايه‌گذاري كرده‌اند. براي تأمين هزينه استفاده از چنين سيستمي روش‌هاي مختلفي وجود دارد و مي‌توان از سرمايه‌گذاري بخش‌هاي ديگري هم استفاده كرد. چون يك قسمت از كساني كه روي چنين موضوعي سرمايه‌گذاري مي‌كنند مردم يا افرادي هستند كه نمي‌خواهند آسيب ببينند و همچنين مي‌خواهند از صنايع خود مراقبت كنند.
موضوع ديگري كه درباره كاهش آسيب‌پذيري زلزله وجود دارد بحث ايمني ساختمان‌هاست. تهران و لس‌آنجلس در اين رابطه بسيار شبيه هستند. چه اقداماتي در اين رابطه در شهر شما انجام شده است؟
در لس‌آنجلس ما ساختمان‌هاي بسيار بلند و قديمي زيادي داريم و از سويي اين شهر در منطقه‌اي است كه خاك بسيار نرمي دارد و قطعا با يك زلزله ۷ريشتري مركز لس‌آنجلس به‌شدت مي‌لرزد.
ولي ساختمان‌هاي بلندي كه در اين شهر ساخته شده‌اند بسيار امن هستند و چيزي كه ما را نگران مي‌كند ساختمان‌هاي كوچك‌تري هستند كه بيشتر قبل از سال ۱۹۷۰ ميلادي ساخته شده‌اند. كاري كه ما الان مي‌كنيم اين است كه چنين ساختمان‌هايي را شناسايي كرده و آنها را مقاوم‌سازي كنيم؛ البته برخي ساختمان‌ها را ديگر نمي‌توان مقاوم كرد و ما مجبور مي‌شويم آنها را تخريب كنيم.
آقاي دگروك بدون شك اگر دانشمندان قابليت پيشبيني زلزله را داشتند، نيازي به انجام بسياري از اين اقدامات نبود. چرا وقتي يكي از ويژگي‌هاي اصلي علم قابل پيشبيني بودن پديده‌هاست، پديده‌اي مثل زلزله قابل پيشبيني نيست؟
اين، سؤال بسيار خوبي است، ببينيد زلزله‌ها بسيار پيچيده هستند؛ درست مثل آب و هوا. چالشي كه درباره اين مسائل وجود دارد اين است كه فاكتورهاي زيادي روي آنها تأثير مي‌گذارند. البته در حوزه هواشناسي ما مي‌توانيم بسياري از اين فاكتورها را اندازه بگيريم؛ با اينكه بازهم پيش‌بيني‌هاي هواشناسي غلط از آب در مي‌آيند!
نيروهاي بسيار پيچيده و زيادي زيرزمين وجود دارند و بهترين كاري كه براي پيشبيني زلزله مي‌توانيم انجام دهيم به‌دست‌آوردن احتمال وقوع آن در يك مدت زمان طولاني است؛ مثلا مي‌گوييم به‌احتمال ۹۹ درصد تا ۳۰ سال ديگر يك زلزله ۶.۸ ريشتري منطقه‌اي خاص را مي‌لرزاند، حالا اگر بخواهيم زلزله را در مدت زمان كوتاه‌تري پيشبيني كنيم ميزان احتمالات به‌شدت افزايش پيدا مي‌كند.
فرض كنيد ما همه اطلاعات مربوط به نيروهاي داخل زمين را داريم، در اين صورت چطور؟ آيا مي‌توانيم زلزله را پيشبيني كنيم؟
ژئوفيزيكيست‌هايي هستند كه مي‌گويند با داشتن اطلاعات همه نيروهاي گسل‌هاي داخل زمين شانس بيشتري براي پيشبيني زلزله داريم؛ البته اينكه بخواهيم همه اين نيروها را اندازه بگيريم بسيار سخت است. هر اقدامي كه تاكنون در اين رابطه انجام شده تقريبا ناموفق بوده است.
پيشبيني زلزله يك پروژه واقعا سخت است. بايد اقدامات زيادي در اين رابطه انجام شود. هم‌اكنون در انجمن زمين‌شناسي آمريكا داريم اطلاعات بسيار زيادي را جمع‌آوري مي‌كنيم و اميدواريم روزي اين اطلاعات بتواند به ساخت مدلي براي پيشبيني زلزله كمك كند.
منبع: الف
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۸۶۹۵۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
لزوم تشکیل یک نهاد برای تأیید صلاحیت سخنرانان/ چالش ارز؛ همه منتظر اقدام و عمل دولت
شهردار تهران از امکان پیش‌بینی وقوع زلزله تا ۲۰ ثانیه قبل از وقوع آن خبر داده است.
سرویس سیاست مشرق - «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. ۷:۳۰ هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.
***
بازار سخنرانان انحرافی با این اقدام کساد می‌شود
لزوم تشکیل یک نهاد برای تأیید صلاحیت سخنرانان
آیت‌ا... علی نظری منفرد، از استادان حوزه علمیه قم طی سخنانی در مراسم رونمایی از کتاب "شرح حال خطبای نامی ایران از معاصر تا نیمه دوم صفویه" با بیان این که در برخی روایات دینی هست که هم خطیب و هم کلمات او را روز قیامت می آورند و مورد حساب قرار می دهند، گفت: متأسفانه امروز سطح منبر بسیار پایین آمده و بعضاً سخنرانان مطالبی را بیان می کنند که در هیچ کتابی نیست و این مطالب خلاف واقع را بارها مطرح می کنند.
به گزارش شفقنا، او می‌افزاید: متأسفانه از وضع منبر برخی مجالس و آقایان ناراحت هستیم و نمی دانیم چه کنیم؛ متأسفانه یک عده هم تشویق می کنند که برخی از این به اصطلاح سخنرانان این حرف های بی اساس را بزنند.
آیت‌ا... نظری منفرد همچنین تصریح می‌کند: به نظرم اگر بشود، معهدی در درون حوزه علمیه با حضور علمای مورد تأیید مراجع تقلید تشکیل شود که شایستگان منبر را تشخیص دهند و به نوعی صلاحیت خطیب بودن ایشان را تأیید کنند.
این استاد حوزه علمیه قم گفته است: باید خطبا و سخنرانان مذهبی، جایی برای تأیید خود داشته باشند تا حرف هایی که برای مردم می زنند درست باشد.[۱]
*پیشنهاد راهگشا و مدقّانه آیت‌ا... نظری منفرد؛ رویدادی است که در صورت تحقق؛ آثارش فی‌الفور نمایان خواهد شد و مردم و جامعه شهد تبلیغ اصولی، سخنان حکیمانه و حضور شایستگان بر منابر را خیلی زود خواهند چشید.
خاصّه هم‌اکنون که ماه‌های محرم و صفر را نیز در پیش داریم؛ خوب است که پیشنهاد مذکور بصورت ویژه در دستور کار حوزه و البته نهادهای ناظر و امین کشور قرار گیرد تا یکبار برای همیشه پرونده سخنرانان سطحی، استاد ندیده‌ها و افراد کذّاب و مریدپرور بسته شود.
پر واضح است که پیشنهاد مذکور را باید در حیطه‌های سیاست و غیره نیز پیاده‌سازی کرد و هیئت‌هایی رسمی و اعطاکننده مجوز را برای تشخیص سخنرانان متخصص و متشخص تشکیل داد.
بایستی متوجه این خطر بود که در صورت عمل نکردن به پیشنهاد و هشدار آیت‌ا... منفرد؛ رویدادهای تلخ صدر اسلام از قبیل "بالا رفتن بوزینگان از منابر جامعه" رخ خواهد داد و البته ثمرات آن هم غیر قابل اجتناب است.
پر واضح است که هم‌اکنون و در همین کشور بعضا سخنرانانی را می‌شناسیم که روی منبر و بصورت علنی مدعی شنیدن پیغام امام زمان(عج) شده‌اند، به راحتی آب خوردن با فحش حرفشان را می‌زنند، جماعتی که یکی‌شان با خبر مرگ پسرش از مردم اشک می‌گیرد، دیگری از منبرهای پررونقش در مشهد و تهران برای مردمان روستا می‌گوید و آن دیگری هم می‌گوید اگر می‌دانستم پامنبری‌هایم اینقدر کم است دعوت این هیئت را نمی‌پذیرفتم!
در این زمینه حرف و هشدار زیاد است و باید تأکید کرد که راه حل، صرفا و فقط از همان مسیری می‌گذرد که آیت‌ا... نظری منفرد پیشنهاد داده‌اند.
تشکیل یک واحد گزینش برای اعطای صلاحیت به سخنرانان و خطبا در حوزه‌های مختلف از نان شب هم واجب‌تر است.
***
چالش ارز؛ همه منتظر اقدام و عمل دولت
مهدی عسگری، نماینده مجلس و نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن در بخشی از یک مصاحبه با خبرگزاری ایلنا پیرامون چالش‌های بازار ارز با بیان اینکه دچار بی‌سیاستی هستیم، گفته است: باید بپذیریم که ما در جنگ ارزی هستیم و باید وارد اقدامات جدی برای کنترل بازار غیر رسمی و در واقع مدیریت تقاضای ارز شویم یعنی باید برای این مساله مدیریت و چاره داشته باشیم که تقاضای ارز در کشور مدیریت شود و عرضه ارز هم متناسب با نیازهای اصلی تنظیم شود نه اینکه بدون اولویت بندی این کار صورت گیرد.
او می‌افزاید: در واقع دولت الان در مواجهه با این کلان‌متغیر (یعنی دلار)، دارد تلاش می‌کند تا موضوعات و متغیرهای مختلفی را که به تبعیت از دلار خودشان را تنظیم می‌کنند مدیریت کند غافل از اینکه تا وقتی که برای کلان‌متغیر اصلی یعنی دلار تدبیر نشود، آن تدابیر خرد و فرعی هم به نتیجه نمی‌رسد. دولت باید با یک اراده جدی و تصمیم بزرگ بازار ارز را تحت کنترل و در دست بگیرد تا سایر متغیرهای دست پایین‌تر در اقتصاد کشور قابل مدیریت شود.[۲]
*امر محرز آنست که سیاست‌های دولت در قبال مسئله ارز آنطور که باید پاسخگو نبوده و اقتصاد ایران با مشکلات بزرگی در این زمینه مواجه شده است.
بخش کمتر گفته شده این ماجرا نیز آن است که مبحث دلار به دلیل کشش تورمی؛ سبب تأثیرگذاری بر قیمت سایر کالاها و خدمات نیز می‌شود. تأثیری که البته به دلیل نبود نظارت کارای دولت بر بازار؛ موجب تشدید آسیب‌های اقتصادی و فشار بر معیشت مردم می‌شود.
به هر روی انتظار مردم و نمایندگان مجلس آنست که دولت به صورت جدی و فوری؛ سیاست‌های درست اقتصادی را در دستور کار خود قرار دهد تا این مسئله مرتفع شود.
***
امکان هشدار زلزله در تهران قبل از وقوع
علیرضا زاکانی، شهردار تهران به تازگی طی سخنانی در آیین افتتاح نهمین کنفرانس بین‌المللی زلزله، ۴ مقوله فرونشست زمین، زلزله، سیل و طوفان را مخاطراتِ در دستور کار شهرداری پایتخت عنوان کرد و گفت: زلزله پدیده‌ای است که نیاز به هم‌افزایی با سایر دستگاه‌ها دارد و با مسوولیتی که وزیر کشور در این زمینه بر عهده گرفته امکان هم‌افزایی میان نهادهای مرتبط فراهم شده است.
به گزارش ایرنا، وی توسعه شبکه شتاب‌نگاری برای برآورد میزان خسارت پس از وقوع زلزله را از دیگر اقدامات برای پایش زلزله در تهران عنوان کرد و یادآور شد: در گذشته کشور ژاپن، چهار دستگاه شتاب‌نگاری در تهران نصب کرده بود که به دلیل فرسودگی نیاز به تعویض داشتند و با اقداماتی که انجام شد، ۲۶ دستگاه شتاب‌نگاری تحویل ما شده است.
زاکانی با بیان اینکه علاوه بر آن ۵۰ سامانه شتاب‌نگاری هم در اطراف تهران نصب شده است، اضافه کرد: با سامانه‌های نصب شده، می‌توانیم هشدار سریع در ۱۵ تا ۲۰ ثانیه اول داشته باشیم.[۳]
*اعلام پیش‌بینی زلزله تا ۲۰ ثانیه قبل از وقوع در حالی است که شهردار قبلی تهران (پیروز حناچی)، در سال ۱۴۰۱ این زمان را حدود ۱ دقیقه اعلام کرده بود. [۴]
به هر روی این خبر مسرّت‌بخش (هشدار سریع زلزله قبل از وقوع) اولا باید در اهتمامی مجدّانه و دانشی بهبود یابد و زمان آن بیشتر شود.
ثانیا و مهمتر از گزینه اول باید در قبال هر ثانیه از این رخداد شاهد برنامه‌ریزی‌های کلان شهری، برگزاری مانور و اطلاع‌رسانی عمومی باشیم و نهادهای مسئول و مردم بدانند که در صورت هشدار سامانه‌ها باید چکار کنند تا سطح آسیب‌ها کمتر شود.
***
۱_ https://fa.shafaqna.com/?p=۱۷۹۱۷۶۱
۲_ https://www.ilna.ir/fa/tiny/news-۱۴۷۶۷۳۶
۳_ https://irna.ir/xjQvcJ
۴_ mshrgh.ir/۱۴۷۳۵۲۴
رضا زرندی رییس کل دادگستری استان خراسان رضوی شد